< Voice-over, een geschiedenis

Welke producties spreekt een voice-over in?

28 november 2016 20:39 Door: Albert-Jan Sluis

Een voice-over of stemacteur kan de meest uiteenlopende teksten tot leven wekken. In welke soort producties worden voice-overs ingezet? Een alfabetisch overzicht.


Welke producties spreekt een voice-over in?

Animatie

Bij een animatie worden stilstaande beelden achter elkaar gezet, waardoor een illusie van beweging ontstaat. Bij animaties kun je denken aan tekenfilms, maar animatie wordt ook steeds meer gebruikt voor korte filmpjes waarin iets wordt uitgelegd. Vaak wordt hierbij gebruik gemaakt van een voice-over.

Audiotour

Je loopt door een museum of een oude binnenstad en via een koptelefoon vertelt een voice-over iets over bijvoorbeeld een schilderij of een bijzonder gebouw.

Bedrijfsfilm

Een bedrijfsfilm is een film over een bedrijf. Vroeger waren dit dure producties, die vaak ter gelegenheid van een jubileum werden geproduceerd voor klanten en medewerkers. Bedrijfsfilms werden tot een jaar of 10 geleden voornamelijk verspreid via dvd’s. Tegenwoordig is het laten maken van een bedrijfsfilm veel betaalbaarder geworden. Veel bedrijven presenteren zich op YouTube of laten een korte bedrijfsfilm maken voor op hun website. In een bedrijfsfilm is vaak een voice-over te horen als commentaarstem.

Billboard

Billboards zijn korte sponsor mededelingen aan het begin en einde van een tv-programma. Meestal duren billboards exact 5 seconden en bestaat de tekst uit: “Dit programma wordt/werd mede mogelijk gemaakt door” gevolgd door de bedrijfsnaam. Ik spreek regelmatig een billboard voice-over in. Billboards worden ook wel eens ingezet op de radio.

Bioscoopcommercial

Een commercial, speciaal gemaakt voor de bioscoop. Omdat bioscoopreclame relatief goedkoop is, zijn bioscoopcommercials vaak aanzienlijk langer dan een tv-commercial en zijn het soms zelfs korte films, waarin de regisseur zich behoorlijk kan uitleven. Vaak hoor je aan het einde van een bioscoopcommercial een pay off, ingesproken door een voice-over. Een bioscoopcommercial is niet hetzelfde als een trailer, hoewel een bioscoopcommercial wel een trailer kan zijn.

Commercial

Een commercial is een reclameboodschap, die vaak is ingesproken door een voice-over. Zie ook radiocommercial, TV-commercial, instore, bioscoopcommercial of pre roll.

Documentaire

Een documentaire is een tv-programma of bioscoopfilm waarin een bepaald onderwerp wordt uitgelicht. Een voice-over speelt vaak een belangrijke rol in een documentaire, als commentaarstem of verteller. Zo maakt de commentaarstem van Sir David Attenborough documentaires als ‘Earth’ en ‘Planet Earth’ nog indrukwekkender dan ze al zijn.

E-learning

Een e-learning is een lesprogramma, waarbij de lesstof in beeld en geluid wordt aangeboden. Vaak wordt de tekst van een e-learning ingesproken door een voice-over. E-learnings zijn voor een voice-over vaak behoorlijk intensief om in te spreken. Soms gaat het om teksten van wel 2 uur.

Event voice-over

Stemacteurs worden vaak gebruikt om iets aan te kondigen bij evenementen. Bijvoorbeeld als voice-over bij een award uitreiking, concert of productpresentatie.

Explanimation

Een explanimation is een animatie (‘animation’) waarin iets wordt uitgelegd (‘explanation’). In het Nederlands wordt dit ook wel een uitlegvideo genoemd. Een goede explanimation is een korte, maar krachtige animatie, waarin een concept, een product, een probleem of iets anders helder en duidelijk uitgelegd wordt door middel van animaties en een voice-over. Enkele bekende en goede producenten van explanimations zijn Cooler Media, In 60 Seconds en We Explain.

Game voice

Games zijn steeds meer gaan lijken op tekenfilms, maar dan met een vooraf niet vaststaand verhaal. Stemacteurs brengen de karakters in games tot leven.

Instore

Een instore of instore commercial is een commercial die in een winkel te zien of te horen is. Vaak gaat het om een soort radiocommercial met bijvoorbeeld aanbiedingen, die in de winkel te horen is, afgewisseld met achtergrondmuziek. Soms is er ook beeld bij en wordt de instore vertoont in een speciale display. Dit laatste is vaak om een specifiek product onder de aandacht te brengen bij het winkelend publiek. Ik spreek als voice-over regelmatig instore commercials in voor Intertoys. Ik heb dit ook lange tijd gedaan voor Saturn.

IVR

IVR staat voor ‘Interactive Voice Response’, ook wel een telefoonmenu genoemd. Een voice-over spreekt hier een serie ‘prompts’ voor in (soms een half A4-tje met zinnetjes, soms hele verhalen) die periodiek bijgewerkt moeten worden. Ik ben als voice-over in heel wat IVR-systemen te horen, onder andere voor Google.

Luisterboek

Luisterboeken worden de laatste jaren steeds populairder. Vroeger had je de ‘blindenbibliotheken’, waar boeken, tijdschriften en kranten werden voorgelezen voor blinden en slechtzienden. Tegenwoordig zijn luisterboeken populair bij een veel grotere groep mensen. Het inspreken van een luisterboek is voor een stemacteur behoorlijk arbeidsintensief.

Online video

Onder online video scharen we alle video’s die online worden gepubliceerd op bijvoorbeeld YouTube, Vimeo en websites van bedrijven. Ze variëren in lengte, maar zijn vaak wel aanzienlijk korter dan traditionele bedrijfsfilms. Het kan gaan om animaties (al dan niet in de vorm van explanimation of een white board animatie) of video’s met bewegend beeld. Een voice-over speelt vaak een belangrijke rol in online video.

Pre roll

Een pre roll is meestal een tv-commercial die online wordt ingezet. Vaak zie je deze aan het begin van een stream op bijvoorbeeld YouTube of NPO Gemist, maar steeds vaker is een online commercial ook halverwege een programma te zien. En steeds vaker is de pre roll niet meer een tv-commercial, maar een commercial die speciaal voor online gebruik wordt gemaakt. Pre rolls zou je kunnen scharen onder online video, maar pre rolls bereiken vaak een veel groter publiek, omdat ze automatisch starten en ze niet weg geklikt kunnen worden. Daarvoor liggen de voice-over tarieven voor pre rolls hoger dan voor andere online video producties.

Presentatie

Iedereen kent ze wel: tenenkrommende PowerPoint presentaties die er weliswaar goed uit zien, maar volledig verknald worden doordat degene die de presentatie geeft niet uit z’n woorden komt en onduidelijk spreekt. Ook hier biedt een voice-over vaak de oplossing: laat de presentatie inspreken door een voice-over!

Promo

In een promo maakt een tv-zender ‘reclame’ voor haar eigen programma’s. Promo’s worden vaak door de zenders zelf geproduceerd door de afdeling on air of continuïteit. Promo’s worden meestal ingesproken door een vaste stationvoice of zenderstem. Die geven een tv-zender daarmee een herkenbaar geluid.

Radiocommercial

Een radiocommercial is een reclamespot die speciaal wordt gemaakt voor radio. In tegenstelling tot een tv-commercial is een voice-over of stemacteur onmisbaar voor een radiocommercial. In een radiospot kun je door middel van een stem, effecten en muziek een onbegrensde fantasiewereld tot leven laten komen. Radio is het theater van de geest!

Reclamespot

Zie radio- of TV-commercial

Tagon

Een tagon of reminder is een kort spotje dat na een radio- of TV-commercial is te horen of te zien. Meestal zit er tussen de spot en de tagon nog een andere commercial. In een tagon wordt vaak de belangrijkste boodschap uit de commercial herhaald of wordt een speciale actie of aanbieding aangeprezen.

Tekenfilm

Een tekenfilm is een animatiefilm waarin een verhaal wordt uitgebeeld. Stemacteurs spelen in tekenfilms een belangrijke rol. Acteren in een tekenfilm is voor velen een droom, maar het is heel intensief werk waarvoor je behoorlijk wat vaardigheden in huis moet hebben. En het is ook nog eens één van slechtst betaalde onderdelen van het stemmenvak…

Telefoonmenu

Zie IVR

Trailer

Een trailer is een reclamespot voor een bioscoopfilm. Van een trailer worden vaak meerdere versies gemaakt (een korte voor op tv, een lange voor online en in de bioscoop) en ze worden vaak ingesproken door een voice-over. Eén van de meest legendarische trailerstemmen is de in 2008 overleden Don LaFontaine

TV-commercial

Wat een tv-commercial is… tja… dat weet iedereen wel toch? Hoewel er ook tv-commercials zonder voice-over zijn, wordt de boodschap van een commercial vaak versterkt door het gebruik van een voice-over.

TV-programma

In tv-programma’s hoor je vaak een stem die buiten beeld commentaar geeft. Dit is de voice-over. De stem kan verschillende onderdelen van een tv-programma met elkaar verbinden of een toelichting geven op wat er in beeld gebeurd.

Uitleganimatie

Zie explanimation

Voicemail

Een voicemail is een korte boodschap die wordt afgespeeld over een telefoonlijn. Een voicemail is iets anders dan een IVR of telefoonmenu, omdat een voicemail slechts één boodschap bevat. Hoewel voicemails van bedrijven vaak ingesproken worden door een medewerker, wordt hiervoor steeds vaker een voice-over ingezet. Dit geeft je bedrijf een professionele uitstraling.

Webvideo

Zie online video

White board animatie

Een white board animatie is een animatie waarbij de tekeningen op een witte achtergrond getekend worden. Vaak bewegen de tekeningen zelf niet en zie je een hand in beeld die de tekeningen maakt. Het verhaal van een white board animatie wordt meestal ondersteund door een voice-over.

Voice-over inspreken

Ben je op zoek naar een professionele en ervaren voice-over die één van bovenstaande producties voor je in kan spreken? Ik help je graag! Ik kan ze inspreken in mijn eigen studio en in een opnamestudio naar keuze. Kom, en beluister mijn demo’s.